Het college van Teylingen heeft een overzicht van de geleerde lessen in de pachtkwestie met de gemeenteraad gedeeld. Binnen het college is, met de kennis van nu, teruggekeken op de gevoerde openbare selectieprocedure om voor 5 clusters agrarische grond in Teylingen een pachtovereenkomst te sluiten.
De gevoerde openbare selectieprocedure had grote maatschappelijke onrust tot gevolg. Het doel was om een goed beheer van de gronden te organiseren met de inzet op verbetering van de biodiversiteit, beheer van weidevogels, cultuurhistorische landschappelijke elementen en toekomstbestendige agrarische bedrijven. Het resultaat van de procedure leidde, vooral in de Boterhuispolder, echter tot veel onrust en vragen. Dit alles leidde tot een ingelaste raadsvergadering op 12 februari 2025. Na aanvullend juridisch advies, waaruit bleek dat er sprake was van formele gebreken in de gevoerde openbare selectieprocedure, besloot het college op 11 februari 2025 de voorlopige gunning in te trekken.
Het college heeft tijdens de raadsvergadering aangegeven om binnen 4 tot 6 weken te komen met een overzicht van de geleerde lessen van het college zelf, terugkijkend op de gevoerde openbare selectieprocedure. In deze terugblik heeft het college zichzelf vragen gesteld als: Hadden we als gemeente, bestuurlijk en ambtelijk, voldoende scherp hoe groot de reikwijdte van dit onderwerp was? Hadden onderwerpen eerder bestuurlijk geagendeerd moeten worden? Had de gemeenteraad op enig moment hierover geïnformeerd moeten worden? Is er in voldoende mate aandacht geweest voor de rolverdeling tussen college, ambtelijke organisatie en het ingehuurde bureau (rentmeester)? Is de juiste opdracht verstrekt? Had er op bepaalde momenten bijgestuurd kunnen worden? Is er genoeg geluisterd naar de signalen die zijn afgegeven tijdens het proces door verschillende betrokkenen?
Geleerde lessen
De gevoerde gesprekken en bovenstaande vragen hebben geleid tot onderstaand overzicht van geleerde lessen. Zodat deze, waar mogelijk, kunnen worden meegenomen in het vervolgtraject. De geleerde lessen zijn onder andere:
Nieuwe wetgeving: Didam-arrest
De gemeente had gelet op de eisen die het Didam-arrest stelt aan een privaatrechtelijke gronduitgifte, aan de voorkant bewuster moeten zijn wat de effecten van het Didam-arrest zouden kunnen zijn bij het verpachten van de gronden. Het grotere totaalbeeld is onvoldoende meegenomen en maatwerk, zoals een gebiedsgerichte aanpak, is niet overwogen. Het college als geheel heeft vooraf geen commitment uitgesproken over het proces en de selectiecriteria.
Procedurefouten: transparanter werken
Zoals ook al toegelicht tijdens de ingelaste raadsvergadering van 12 februari 2025 had het proces zorgvuldiger en transparanter doorlopen moeten worden. Dit blijkt ook uit extern ingewonnen juridisch advies.
Integraal werken: samenwerking;
De openbare selectieprocedure is opgepakt als regulier werk, waarbij het grotere totaalbeeld onvoldoende is meegenomen. Er is te verkokerd gekeken, op een inhoudelijk en een procedureel spoor, terwijl er een samenhang was met diverse beleidsterreinen. Daar is te weinig rekening mee gehouden.
Tunnelvisie: verbindende communicatie;
Afgelopen weken, na het intrekken van de voorlopige gunning, is het college met de betrokken boeren in gesprek geweest. Terugkijkend trekt het college de conclusie dat in al die communicatie, de partijen elkaar niet goed gehoord hebben. Er zijn signalen gemist waarop aangeslagen had moeten worden. De gemeente had gevoeliger moeten zijn voor geluiden van stakeholders over de procedure en de mogelijke effecten.
De gevolgde procedure en voorlopige uitkomsten daarvan brachten veel onduidelijkheid, emoties en onrust met zich mee. Dit staak haaks op wat het oorspronkelijke doel was van de procedure namelijk: het organiseren van een goed beheer van de gronden met inzet op verbetering van de biodiversiteit, beheer van weidevogels, cultuurhistorische landschappelijke elementen en toekomstbestendige agrarische bedrijven.
Met deze eerste reflectie laat het college zien dat met zorg naar de gevoerde procedure is gekeken. En waar mogelijk naar maatregelen om een herhaling te voorkomen. Op 13 mei 2025 wordt in de commissie ruimte gesproken over een voorgestelde vervolgaanpak.
De volledige raadsbrief over de geleerde lessen leest u op deze webpagina
